Skip to main content

Observeren, analyseren, handelen, informeren, delen

Hoewel hun aantal toeneemt, zijn vrouwen nog steeds ondervertegenwoordigd in het STEM-onderzoek en wordt hun potentieel niet voldoende erkend en in aanmerking genomen. Studies tonen echter aan dat diversiteit de dynamiek van het onderzoek bevordert en essentieel is voor een goed begrip van uitdagingen met een maatschappelijke impact, zoals de klimaatverandering. Het BIRA zet zich in voor de bevordering van vrouwen in de wetenschap en sommige van zijn medewerkers zijn betrokken bij diversiteitsonderzoek in de geowetenschappen. Het doel is te komen tot een beter evenwicht en een inclusieve beoefening van de wetenschap in al haar rijkdom.

Ondanks hun stijgend aantal zijn vrouwen nog steeds ondervertegenwoordigd, ondergewaardeerd en ondergewaardeerd in de geowetenschappen. Op basis van betrouwbare cijfers bestuderen enkele leden van BIRA-IASB de plaats van vrouwen in de wetenschap, volgens een aanpak die in overeenstemming is met de wetenschappelijke methode en de missies van het instituut: observeren, analyseren, informeren en delen.

Wetenschapster in het labo
Vrouwen zijn nog steeds ondervertegenwoordigd in het STEM-onderzoek.

Observeren

Uit de evolutie van de personeelsstatistieken van het BIRA-IASB voor de periode 2008-2018 en de genderverdeling in 2020 blijkt dat, terwijl tien jaar geleden een minimale participatiegraad van 1/3 vrouwen werd bereikt, de participatiegraad van vrouwelijke werknemers met een wetenschappelijke en technologische opleiding (bèta/techniek) sindsdien nauwelijks dit aanbevolen aandeel heeft bereikt.

Vrouwen in wetenschappelijke teams
BIRA zet zich in voor de bevordering van vrouwen in de wetenschap.

BIRA-IASB staat lang niet alleen in dit tekort. Uit een onthullende studie over dit probleem, gepubliceerd in Nature Astronomy en waaraan een medewerker van het BIRA heeft meegewerkt, blijkt dat in Italië tijdens de COVID-19-pandemie het aantal gepubliceerde wetenschappelijke artikelen in de sterrenkunde in de eerste helft van 2020 lager lag dan het gemiddelde van de drie voorgaande jaren. Bij nadere analyse blijkt echter een veel contrastrijker werkelijkheid: deze daling betreft in feite alleen vrouwen, en het aantal publicaties met eerste mannelijke auteurs is met 10% gestegen.

Analyse

Medewerkers van het BIRA hebben ook de deelname van vrouwen aan de wetenschappelijke teams van ESA-missies bestudeerd om het zonnestelsel te bestuderen. Deze analyse van 10 missies, gepubliceerd in Advances in Geosciences, toont aan dat het aantal vrouwen weliswaar gestaag toeneemt, maar dat het gebrek aan evenwicht tussen mannen en vrouwen in de periode van 38 jaar tot op heden is blijven bestaan.

Informeren

Onlangs heeft een handvol BIRA-medewerkers zich ingezet voor de promotie van vrouwen in de wetenschap door, samen met de Koninklijke Sterrenwacht van België, de eerste Belgische editie te organiseren van "Soapbox Science", een internationaal initiatief om vrouwen in de wetenschap en hun werk te promoten. Normaal gezien bedoeld voor een drukbezochte publieke plaats, vond deze editie van 2020 wegens de pandemie online plaats.

Soapbox Science
Afbeelding met dank aan Soapbox Science Ottawa.

Delen

Ten slotte heeft een groep wetenschappers van het instituut zich ingezet voor het "Wiki edit-a-thon"-initiatief om de diversiteit binnen de planetaire wetenschapsgemeenschap onder de aandacht te brengen. Dit project, dat op het Europlanet Science Congress 2020 is gelanceerd door het Diversity and inclusion Committee van de Europlanet Society, heeft als doel artikelen bij te dragen aan Wikipedia om de bijdrage van vrouwen die een leidende rol spelen op dit gebied zichtbaarder te maken.